Çölyak Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi

  Çölyak hastalığı son yıllarda adını sıkça duyduğumuz can sıkan bir hastalıktır. Gluten hassasiyeti nedeniyle ince bağırsaktaki sindirim sistemi sorunudur. Bu hastalık ömür boyu devam eden ve henüz tedavisi bilinmeyen türdendir. Ekmek, makarna, unlu mamuller gibi gluten içeren besinlerden uzak durmak anlamındadır. Bu gıdalarda gluten olduğu bilinir ancak market raflarında bir çok ürün gluten içerdiğinden alışveriş sırasında bunlara özen göstermeleri gerekir.

  WHO ve FAO 1998’de kilogramında 200 mg dan daha az gluten içeren gıdaları glutensiz gıda olarak ilan etmiştir. Ancak 2007 yılında bu sınır 20 miligrama çekildi. Günümüzde de kilogramında 20 mg’dan daha fazla gluten içermeyen gıdalar glutensiz gıda olarak kabul edilmektedir. Ülkemizdeki glutensiz ürün tebliğ uygulamalarda da 2007 yılında kabul edilen değer kullanılmaktadır. 

✪ Çölyak Hastalığının Belirtileri

• Çocuklarda karın ağrısı ve şişlik, ishal, iştahsızlık, gelişme geriliği, kusma, kilo alamama ve boy uzamasında yavaşlama gibi belirtiler ortaya çıkabilir. İleri yaşlarda bu belirtiler daha geniş kapsamda kendini gösterir.
• Yetişkinlerde karın bölgesinde şişlik, kansızlık, kas zayıflığı, ishal, kusma, eklem ve kemik ağrıları, sinirlilik ve bezginlik, ciltte döküntüler, ağız içinde oluşan aftlar belirtiler arasında sayılabilir.

  Çölyak hastalığı her dönemde teşhis edilebilmesine rağmen teşhisi zor olan bir hastalıktır. Çölyak hastalığında kesin tanı ince bağırsak biyopsisi ile konulabilir. Genlerle geçen ve kalıtımsal bir hastalık olduğu için birinci derece yakınlarda varsa teşhisinde ipuçları verebilir.

✪ Çölyak Hastalığı Tedavisi

  Bu hastalığın bilinen tek tedavisi glutensiz bir hayat sürmektir. Glutensiz diyet uygulayarak uzak durulduğunda belirtiler kaybolmaya başlar.

Çölyak hastalığında tüketilmemesi gereken gıdalar; 

• Buğday, arpa, yulaf ve çavdar katkılı olan tüm gıdalar. (un, bulgur, irmik, makarna, şehriye, kuskus, ekmek, kek, kurabiye, pasta, bisküvi, börek, gofret, simit, unlu tatlılar, ketçap, soslar, tarhana vb.)
• İçinde malt bulunan bira, votka, cin gibi içecekler
• Gluten içerdiği bilinen hazır çorba, pane harcı, köfte gibi çeşniler
• Çikolata, sirke, puding, sakız, mayonez ve hatta dondurma gibi besinler tüketilmeden önce gluten içermediğinden emin olunmalıdır. 
• Soslu kuru yemişler yasaktır ancak işlem görmemiş kuru yemişler tüketilebilir.

Çölyak hastalığında güvenilir besinler;

• Tüm sebze ve meyveler
• Tüm bakliyat ürünleri
• Katkısız olmak kaydıyla katı ve sıvı yağlar
• Yumurta, bal, reçel, zeytin
• Et, balık ve tavuk herhangi bir glutenli ürüne bulaştırılmadan tüketilebilir.
• Evde çekilmiş baharatlar
• Mısır, pirinç ve patates ile bunlardan imal edilen unlar tüketilebilir.

Çölyak hastalarının özen göstermesi gereken durumlar;

• Bebekler en az 6 ay anne sütü ile beslenmelidir.
• Şampuan ve diş macunları gluten içerebileceğinden dikkat etmelidirler.
• İlaçların bazılarında da gluten olduğundan doktorunuza danışmadan ilaç tüketmeyin.
• Okulda ve dışarıda yemek yerken seçimlerine dikkat etmelidir.
• Etiketsiz gıda tüketimi çok riskli olacağından daha dikkatli yaklaşılmalıdır.

Önemli: Çölyak hastaları teşhis ve tedavi için Üniversite hastaneleri Endokrinoloji, Gastroentroloji ve Metabolizma anabilim dalları merkezlerine başvurabilir.

Bu yazı www.listeyazilar.com sitesine aittir.
✔ Bu içeriği beğendiyseniz lütfen paylaşın ⤵