Bor Madeninin Önemi ve Kullanım Alanları
Bor madeni son yıllarda adı sıkça duyulmasına rağmen oldukça eski bir madendir. Periyodik cetvelde B simgesi ile gösterilir. Element hali doğada doğal olarak bulunmaz. Isıya dayanıklı sert bir yapısı vardır. Bor elementi 2300 °C erirken ancak 2500°C de kaynamaktadır. Bu sağlam elementin doğada yaklaşık olarak 200'den fazla çeşidi olduğu bilinmektedir. Bu element 4000 yıl önce Tibette kullanılmıştır. Daha sonra diğer devletlerde farklı alanlarda bor elementinden faydalanarak kullanmışlardır. Günümüzde adının sık duyulmasının nedeni ülkemizde çok olması ve maddi karşılığının oldukça fazla olması nedeniyle siyasi konulara meze edildiği olmuştur.
Dünya da en çok Rusya, ABD ve Türkiye'de bor elementi bulunur ve otomotiv sektöründen sağlık sektörüne kadar 400'den fazla alanda kullanılan değerli bir elementtir. Türkiye bor elementinin %72'sine sahip olarak büyük oranda söz hakkına sahiptir. Ancak yeterli teknoloji olmadığından bor elementinden beklenen düzeyde yararlanamıyoruz. İlerleyen yıllarda bu madenin işlenmesi sonucu elde edilen ürünler ile ülke ekonomisine katkısı büyük olacaktır. Türkiye'de bor madeni bakımından zengin olan iller; Balıkesir, Kütahya, Bursa ve Eskişehir'dir.
Eskişehir (Kırka) işletmesi yıllık 800.000 bin ton üretim kapasitesi ile dünyanın en büyük bor yatağıdır. Kütahya (Emet) yıllık 500.000 bin ton üretim kapasitesi ile Kırka tesisini takip eden işletmedir. Balıkesir (Bigadiç) yıllık 200.000 bin ton ve Kütahya (Kestelek) yıllık 100.000 bin ton üretim kapasitesi ile sıralanmıştır. Bor rezervlerinden elde edilen kazanç yarısının işlenmiş olarak satılmasıyla yarısınında ham madde olarak satılmasıyla sağlanır. Türkiye'de çıkarılan bor madenini devlete bağlı kuruluş olan Eti Holding A.Ş tarafından yapıldığı belirtilir.
Ülkemizdeki bor elementinin rezerv miktarı en yakın ülkeye göre 8 kat fazla olduğundan ve diğer ülkelerdeki bor elementinin 40 yılı bulmadan biteceği hesaplandığından stratejik bir öneme sahiptir. Bu kadar çeşitli amaçlar için kullanılan bu değerli elementin ülkemizde bulunması ilerleyen yıllarda popülaritemizi yükseltecek ve petrol ürünlerinden daha fazla kazanç sağlayacaktır.
Her ülke kendi gelişmişlik seviyesine göre farklı alanlarda bu elementten faydalanıyor. Örneğin Amerika uzay teknolojisinde ve askeri geliştirmeler de kullanırken ülkemizde daha çok deterjan ve sabun için kullanılıyor. Geçmişin ve günümüzün en popüler ve değerli doğal kaynağı olan petrol ve doğalgaz sadece belli alanlarda yakıt olarak kullanılabilirken bor neredeyse tüm sektörde kullanıldığı için diğer tüm doğal kaynaklardan daha değerlidir. Bu madeni işleyecek teknoloji ve üretim sektörü olduktan sonra ülkeye büyük değerler katar.
✪ Bor Madeninin En Çok Kullanıldığı Alanlar
- Seramik Sanayi: Emaye, sırça
- Askeri ve Zırhlı Araçlar: Kompozit malzemeler, Elmas taşından sonra gelen en sert malzemedir.
- İletişim Araçları: Cep telefonu, Televizyon v.b.
- Enerji Sektörü: Güneş enerjisi sektörü
- Cam Sanayi: Cam seramikleri, Şişe ve diğer düz camlar, Optik lifler
- Nükleer Sanayi: Aşınmaya ve ısıya dayanıklı uzay malzemeleri, Roket yakıtı katkısı
- Otomobil Sanayi: Hava yastığı, Hidrolik, Isı ve ses yalıtım, Metal parçalar, Plastik bölümler
- İlaç ve Kozmetik Sanayi: Diş macunları, dezenfekte ediciler
- Kimya Sanayi: Tekstil boyaları, Petrol boyaları, Elektrolitik işlemler, Atık temizleme
- Kağıt Sanayi: Beyazlatıcı olarak değerlendirilir.
- İnşaat-Çimento: İzolasyon ve dayanıklılık artıcı önlemler
- Metalurji: Paslanmaz çelik, Aşınmaya karşı dayanıklı malzemeler, Lehimleme, kesiciler v.b.
- Temizlik Ürünleri Sanayisi: Deterjan ve sabunlar ile benzer ürünler.
Bu yazı www.listeyazilar.com sitesine aittir.
✔ Bu içeriği beğendiyseniz lütfen paylaşın ⤵
Hiç yorum yok:
YORUM YAPARAK KATKIDA BULUNABİLİRSİNİZ...
1) Yaptığınız yorumun, yazıyla alakalı olmasına özen gösterin.
2) Yazım ve dil bilgisi kurallarına mümkün olduğunca dikkat edin.
3) Kullandığınız üslubun sizi yansıttığını unutmayın.
4) Yorum yaparken aktif link eklemeyin.