Araçlardaki Tork Ne İşe Yarar?

Google görsellerden alınmıştır.

  Tork deyince kullandığımız otomobillerle alakalı olduğunu ama tam anlamıyla ne anlama geldiğini bilmiyoruz. Tork, kısaca motordan tekerleğe iletilen kuvvettir ve bu kuvvet newtonmetre yani nm ile gösterilmektedir. Bir araç az devirde ne kadar yüksek hıza çıkıyorsa tork gücü o kadar kuvvetlidir. Araçların çekiş gücü ve hızlanması yani tork ve beygir gücü iç içe kavramlardır.

Beygir Gücü: İngilizcesi HorsePower olan beygir gücü, 75 kg ağırlığındaki bir arabanın 1 saniyde 1 metre hareket ettirilmesi için gereken güç miktarıdır. Önceleri bir atın taşıdığı güce denk geldiğini düşündüklerinden beygir gücü denilmiştir ancak mühendisler 50 kg denk gelen atın gücünü  geliştirerek 75 kg olarak belirlemiştir. Araçlara özel bu değer değiştirilemez durumdadır. Ancak araçların diğer parçalarına göre değişiklik gösterebilir. Bir araçta beygir gücü yüksek, tork değeri düşük olsa da tekerleğin çapı, vites kutusu dişlileri gibi bir çok etmenle alınan verim değişebilir. Beygir gücü ifadesi ilk olarak makineler üreten James Watt tarafından kullanılmıştır. Ortaya çıkan gücü basit şekilde anlatmak için atlarla karşılaştırma yapmıştır.

Tork ve Beygir Gücü Arasındaki Fark: Tork çekiş gücü beygir ise daha çok hızlanma ile alakalıdır. Yani bir yarış arabasının ihtiyacı olan şey hızlanmak için beygir gücü olurken bir kamyonun ihtiyacı olan şey yük taşıdığından tork gücünün yüksek olmasıdır.

  Arabanızdaki beygir ve tork gücünü nasıl anlarsınız? Beygir gücü hızlanma olduğuna göre hız göstergesinden anlayabilirsiniz. Tork gücünü de ilk paragrafta söylediğim gibi devir göstergesinden anlarsınız. Bir araç az devirde ne kadar yüksek hıza çıkıyorsa tork gücü o kadar fazladır.

  Aynı devir seviyesinde torku yüksek olan otomobiller sollama yapmak istediğinizde daha iyi cevap verir. Ara hızlanma yaparak belli bir hıza ulaşmada daha başarılıdır. Otomobilinizle yolda giderken rampa çıktığınızda çekmiyor dersiniz bazen işte bu aracın torkunun düşük olduğu anlamına gelir ve vites düşürmeden hızını koruyamaz. Torku yüksek olan araçlarda devir oranı fazla etkilenmediğinden hızını koruyarak rampayı çıkabilir.

  Dizel motorların benzinli motorlara göre tork gücü ortalama devir aralığında daha fazladır. Dizel motorlarda sıkıştırma oranı daha fazla olabildiğinden ürettiği tork gücü ile gaza basınca koltuğa yapışma hissini daha çok alırsınız.

  Tork ve Beygir gücü arasındaki farka bir örnekle değinecek olursak. Elimizde kırmızı ışıkta yeşilin yanmasını bekleyen iki araç olsun, biri 2000 model Infiniti I30t, ikincisi 2010 model Volkswagen Jetta TDI. Infiniti’nin motoru 227 BG güç üretebiliyorken Jettanın motoru 140 BG güç üretir. Ağırlıkları aşağı yukarı aynı olan bu iki araç yeşil ışığın yanmasıyla birlikte, aynı anda kalkış yaptıklarında Jetta Infinitiyi geçmiştir. Jettanın sahibi kendi aracının daha güçlü olduğunu zannetmiştir ancak “Motor Trend” adlı dergide iki aracında 0-100 hızlanması 8.4 saniye olarak ölçülmüştür. Fakat neden Jetta Infinitiyi kalkışta geçmiştir? Aslında bütün mesele araçların ürettikleri torkta. Jetta motoru 1750 dev/dak‘da 322 Nm tork üretirken Infiniti ise 296 Nm torka 4000 dev/dak üzeri devirlerde ulaşabilmekte. Jettanın daha çabuk ivmelenmesinin ve Infinitiyi geçmesinin sebebi düşük devirde daha yüksek tork verebilen motora sahip olmasıdır. Ancak Infinitinin daha yüksek beygir gücünü aklımızda bulunduracak olursak, Infinitinin Jettayı uzun mesafede rahatlıkla geçebilecek olmasıdır.

Bu yazı www.listeyazilar.com sitesine aittir.
✔ Bu içeriği beğendiyseniz lütfen paylaşın ⤵